Een UBO (ultimate beneficial owner) is een uiteindelijk belanghebbende van een rechtspersoon of vennootschap. Een onderdeel van het Wwft-cliëntenonderzoek is dat wij verplicht zijn om te onderzoeken wie de UBO’s zijn. Volgens de wet is de UBO elke natuurlijk persoon die de uiteindelijke eigenaar is van of zeggenschap heeft over een juridische entiteit. Een UBO is dus altijd een natuurlijk persoon. Een juridische entiteit kan één of meer UBO’s hebben (of pseudo-UBO’s). Wie UBO is verschilt per soort rechtspersoon of vennootschap.
Soms is er geen UBO of bestaat er twijfel of de achterhaalde persoon wel echt de UBO is. In die gevallen moeten er één of meer pseudo-UBO’s worden aangewezen. Dat zijn natuurlijk personen die behoren tot het ‘hoger leidinggevend personeel’. Het verschilt per soort rechtspersoon of vennootschap wie daaronder moet worden verstaan. Het aanwijzen van één of meer pseudo-UBO’s is een uiterste terugvaloptie. Bij vennootschappen komt dit niet vaak voor. Bij stichtingen en verenigingen komt dit vaker voor.
UBO van een BV of NV (niet-zijnde beursvennootschappen)
Elke natuurlijk persoon:
- met een direct of indirect belang van meer dan 25% van de aandelen, het stemrecht of het eigendomsbelang; of
- die op een andere manier feitelijke zeggenschap kan uitoefenen (de uiteindelijk beleidsbepaler is).
’Belang’ betekent een belang in het kapitaal, zoals een recht op winst of het recht op het overschot na de vereffening. Bij de ‘feitelijke zeggenschap’ kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de zeggenschap door certificering, bijzondere soorten aandelen met bijzondere zeggenschaps- en/of winstrechten, statutaire of contractuele winstrechten, stemvolmachten en het kunnen ontslaan van de meerderheid van de bestuurders.
Pseudo-UBO: elke statutair bestuurder. Als een statutair bestuurder een rechtspersoon is, dan gaat het om elke natuurlijk persoon die daarvan direct of indirect statutair bestuurder is.
UBO van de stichting, de vereniging, onderlinge waarborgmaatschappij en de coöperatie
Elke natuurlijk persoon:
- met een direct of indirect belang van meer dan 25% van het eigendomsbelang (eigendomsbelang betekent het recht op uitkering uit het vermogen of op het overschot na de vereffening);
- met direct of indirect meer dan 25% van de stemmen bij een statutenwijziging; of
- die op een andere manier feitelijke zeggenschap kan uitoefenen (de uiteindelijke beleidsbepaler is).
Pseudo-UBO: elke statutair bestuurder. Als een statutair bestuurder een rechtspersoon is, dan gaat het om elke natuurlijk persoon die daarvan direct of indirect statutair bestuurder is.
UBO van een vennootschap onder firma, maatschap, commanditaire vennootschap en rederij
Elke natuurlijk persoon:
- met een direct of indirect eigendomsbelang van meer dan 25% (eigendomsbelang betekent het recht op uitkering uit het vermogen, waaronder de winst of de reserves, of het recht op het overschot na de vereffening);
- met direct of indirect meer dan 25% van de stemmen bij een wijziging van de samenwerkingsovereenkomst;
- met direct of indirect meer dan 25% van de stemmen bij de uitvoering van de samenwerkingsovereenkomst (anders dan door daden van beheer); of
- die op een andere manier feitelijke zeggenschap kan uitoefenen (de uiteindelijk beleidsbepaler is).
Pseudo-UBO: elke vennoot, met uitzondering van commanditaire vennoten (ook wel stille vennoten genoemd) bij een commanditaire vennootschap. Als een vennoot een rechtspersoon is, dan gaat het om elke natuurlijk persoon die daarvan direct of indirect statutair bestuurder is.
UBO-register en onze terugmeldplicht
Vanaf 27 september 2020 moeten wij het UBO-register raadplegen bij ons Wwft-cliëntenonderzoek. Vanaf die datum zijn bijna alle Nederlandse rechtspersonen en vennootschappen verplicht om hun UBO’s te registreren in het UBO-register en treedt het UBO-register in werking. Bestaande rechtspersonen en vennootschappen krijgen anderhalf jaar de tijd om zich te registeren, maar nieuwe entiteiten moeten dat direct doen.
Als de UBO’s in het UBO-register zijn geregistreerd zien wij de volgende informatie over die UBO’s: de voor- en achternaam, de geboortemaand en het geboortejaar, de nationaliteit, de woonstaat, en de aard en omvang van het economische belang.
Als er verschil zit tussen de geregistreerde informatie in het UBO-register en de UBO-informatie die wij zelf hebben, dan zijn wij verplicht om dat te melden bij de Kamer van Koophandel (in Nederland is het UBO-register onderdeel van het Handelsregister van de Kamer van Koophandel). Dit is onze “terugmeldplicht”. Onze geheimhoudingsplicht wordt doorbroken door deze terugmeldplicht. De Kamer van Koophandel stelt vervolgens de juridische entiteit op de hoogte dat een verschil is gemeld en stelt haar in de gelegenheid de informatie in het UBO-register te controleren. De Kamer van Koophandel vraagt geen informatie op bij de UBO’s. Als de juridische entiteit nog geen UBO-informatie heeft geregistreerd geldt onze terugmeldplicht niet.
De registratieplicht voor het UBO-register geldt in ieder geval voor BV’s (niet-beursgenoteerd), niet-beursgenoteerde NV’s, stichtingen, verenigingen, kerkgenootschappen, onderlinge waarborgmaatschappijen, coöperaties, rederijen en personenvennootschappen (maatschap, vennootschap onder firma, commanditaire vennootschap). Uitgezonderd zijn onder meer beursgenoteerde vennootschappen, eenmanszaken en verenigingen van eigenaren. Ook buitenlandse juridische entiteiten hebben in Nederland geen registratieplicht, maar die vallen mogelijk onder de registratieplicht voor het UBO-register van het land van herkomst. Net als de Wwft is de het UBO-register gebaseerd op Europese richtlijnen, dus alle lidstaten van de Europese Unie zijn verplicht vanaf 2020 zo’n register aan te houden.